काठमाडौं : सशस्त्र प्रहरी बलले विपद् व्यवस्थापनमा स्थानीय समुदायको समेत महत्त्वपूर्ण भूमिका हुने भएकोले देशभरि करिब १ लाख ७० हजार विपद् सूचकको व्यवस्था गर्न लागेको छ । समुदाय स्तरमा विपद् सम्बन्धी सूचना प्राप्तिमा सहकार्य, परिचालनमा सहजीकरण र उद्धारमा समन्वयात्मक रुपमा कार्य गर्ने उद्देश्यले विपद् सूचकको व्यवस्था गर्न लागेको छ ।
यसका लागि सबै बाहिनी मुख्यालयले जेठ मसान्तसम्म आफ्नो जिम्मेवारी क्षेत्रमा पर्ने सबै वडाहरूमा २५ जनाको दरले विपद् सूचक समूह निर्माण गर्नुपर्ने हुन्छ । जस अनुसार देशभरिका ६ हजार ७ सय ४५ वडामा २५ जनाको दरले १ लाख ६८ हजार ५ सय ७५ जना विपद् सूचक तयार गरिनेछ ।
यसबाट विपद् सम्बन्धी सूचना तत्काल प्राप्त हुने र सोही अनुसार आफ्ना सुरक्षाकर्मी परिचालन र उद्धारमा सहजता हुने विश्वास मुख्यालयको छ । विपद् सूचक समूह तयार भएपछि उनीहरुलाई विपद् सचेतनामूलक प्रशिक्षण प्रदान गर्ने विपद् सिमुलेशन अभ्यासमा सहभागी गराउने योजना समेत सशस्त्र प्रहरी बलको छ ।
यसैबीच सशस्त्र प्रहरी बलले समुदायमा विपद् उद्धारक पनि तयार गर्दै छ । गत जेठ ७ गते सशस्त्र प्रहरी बल विपद् व्यवस्थापन तालिम शिक्षालय कुरिनटारमा सञ्चालित गोताखोर तालिम समापनको अवसरमा सशस्त्र प्रहरी महानिरीक्षक राजु अर्यालले यसै वर्ष सात वटै प्रदेशमा करिब १ हजार समुदाय विपद् उद्धारक तयार गर्ने योजना सार्वजनिक गरेका थिए ।
जसअनुसार मुख्यालयले यसको तयारी स्वरूप मातहत कार्यालयमा विपद् उद्धारक स्वयंसेवक तालिम पनि सुरुवात गरेको छ । समुदाय विपद् स्वयंसेवक उत्पादनका लागि १८ दिनको तालिम दिइनेछ । त्यसमा सशस्त्र प्रहरी बलको विपद् व्यवस्थापन तालिम प्राप्त दक्ष सुरक्षाकर्मीले तालिम प्रदान गर्नेछन् ।
प्रदेशस्थित सशस्त्र प्रहरी बलका मुख्यालय तथा राष्ट्रिय सशस्त्र प्रहरी बल प्रशिक्षण प्रतिष्ठानले यसै आर्थिक वर्षमा सम्पन्न हुने गरी तत्काल १८ वटा तालिम सञ्चालन गर्नेछन् भने अन्य १ सय ४७ वटा तालिम आर्थिक वर्ष २०८२/०८३ मा सञ्चालन गरिनेछ । यस प्रकारका तालिमले समुदाय स्तरमा विपद्बाट बच्न पूर्व तयारीका साथै विपद्का समयमा उद्धार तथा राहतको कार्यमा सहजता समेत हुनेछ ।
सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल नं. २३ मनकामना गण तनहुँबाट समुदाय विपद् स्वयंसेवक तालिम सुरुवात भएको छ । स्थानीय सरकार तथा सरोकारवाला निकायहरू सँगको समन्वयमा गणले ५८ जनाको लागि तालिम सञ्चालन गरेको हो ।
तालिमको क्रममा स्थानीय पालिकामा रहेका र अपुग भएमा सशस्त्र प्रहरी बलको सम्बन्धित कार्यालयमा रहेका विपद् उद्धारका सामाग्री प्रयोग गरिनेछ । तालिमका लागि दक्ष प्रशिक्षकको व्यवस्था प्रशिक्षण प्रतिष्ठान तथा बाहिनी मुख्यालयहरूले गर्नेछन् भने प्राकृतिक विपद् जोखिम रहेका पालिकाहरूमा यस प्रकारको तालिम दोहो¥याएर समेत गरिने सशस्त्र प्रहरी बलको योजना छ ।