-रेशमराज पौडेल
नेपाल र मित्रराष्ट्र कतारबीच सन् १९७७ जनवरी २१ मा कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना भएको हो । त्यस समयदेखि दुवै मुलुकबीचको सम्बन्ध निकै न्यानो, सौहार्द एवम् मैत्रीपूर्ण रहककदै आएको छ । नेपालबाट पटक–पटक उच्चस्तरीय भ्रमण भइरहेको अवस्थामा कतारका अमिर महामहिम तमिम विन हमाद अल थानीको यस पटकको ऐतिहासिक नेपाल भ्रमणले दुवै राष्ट्रबीचको ऐतिहासिक सम्बन्धलाई सरकारी तथा जनस्तरसम्म अत्यन्तै घनिष्ठ र थप मजबुत बनाउन महत्वपूर्ण कोशेढुंगा सावित हुने अपेक्षा गरिएको छ ।
करिब ४ लाख नेपाली युवा कार्यरत रहेको कतार नेपाली कामदारका लागि प्रमुख श्रम गन्तव्य हो । भौगोलिक क्षेत्रफलका हिसाबले साना भए पनि प्राकृतिक स्रोतसाधनमा दुवै मुलुक धनी छन् । नेपालमा जलस्रोत र प्राकृतिक सौन्दर्यको प्रचुर सम्भावना छ भने कतारमा प्राकृतिक ग्यास र तेलको विशाल भण्डार छ । आपसी सम्बन्ध र लगानीका आधारमा उपलब्ध साधन र स्रोतहरूको उच्चतम सदुपयोग गरेर दुवै देशले विश्वमा विकास र जीवनयापनको उच्चतम स्तर हासिल गर्न सक्छन् । नेपाल र कतारले धेरै अन्तर्राष्ट्रिय एजेन्डा र मुद्दाहरूमा साझा धारणा राखेका छन् । संयुक्त राष्ट्रसंघ र असंलग्न आन्दोलनका सदस्य दुवै मुलुक विश्व शान्ति, एकता र मानव जातिको साझा हितका लागि प्रतिबद्ध रहेका छन् ।
नेपाल–कतार सम्बन्धका आयामहरू
हवाई सेवा
नेपाल र कतारबीच हवाई सेवा सञ्चालनका लागि सन् १९९८ मा समझदारीपत्रमा हस्ताक्षर भएको हो । बिश्व प्रशिद्ध कतार एयरवेजले हाल राजधानी दोहाबाट काठमाडौंसम्म दैनिक दुईदेखि तीन उडान गर्दै आएको छ । यसले वैदेशिक रोजगारीका लागि आवागमन गर्ने सहित विश्वका अन्य मुलुक भ्रमणमा जाने नेपाली सहित नेपाल भ्रमणमा आउने विदेशी पर्यटकलाई यात्रा सहजता गराएर नेपाल तथा कतार दुवैको पर्यटन प्रवद्र्धन तथा आर्थिक विकासमा सहयोग पु¥याएको छ । नेपाली ध्वजावाहक नेपाल एयरलाइन्स तथा नेपालकौ निजी क्षेत्रको हिमालय एयरलाइन्सले पनि नियमित उडान भर्दा हवाई यात्रा सहज भइ व्यापार तथा पर्यटन प्रवद्र्धनका महत्वपूर्ण योगदान पुर्याएको छ ।
श्रम सम्झौता
नेपाल–कतार वीच सन् २००५ मा पहिलो पटक श्रम सम्झौता भएको थियो । यसपटक नेपाल र कतारबीच उक्त सम्झौता पुनरावलोकन गर्ने सहमति भएको सार्वजनिक भएको छ । नेपालका श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षामन्त्री र कतारका श्रममन्त्रीबीच भएको भेटमा श्रम सम्झौता नवीकरण गर्ने सहमति भएको हो । कतार राज्यले पछिल्लो अवधिमा श्रमको क्षेत्रमा उल्लेखनीय कदम चालेको छ । प्रायोजन (स्पोन्सर) प्रणालीको अन्त्य गरी कामदारलाई रोजगारदाता परिवर्तन गर्ने स्वतन्त्रता, कामदारलाई राहदानीको वाध्यता हटाई रेसिडेन्स कार्डको कारोबार गर्ने आधिकार, कम्पनीहरूलाई बैंकमार्फत तलब भुक्तानीको अनिवार्यता, विवाद समाधान गर्न श्रम मन्त्रालयमा अदालत गठन, श्रमिकहरूलाई चिकित्सा र मनोरञ्जन सेवा प्रदान गर्ने लगायतका परिवर्तन श्रम सम्झौतामा सुनिश्चित हुनु नेपाली कामदारहरूको हित सुनिश्चितताका दृष्टिकोणले महत्वपूर्ण छ । श्रमिकको सामाजिक सुरक्षाको प्रत्याभूति, कार्यस्थल सुरक्षा, स्वास्थ्य तथा बीमाको व्यवस्था, सामाजिक सुरक्षामा सहभागिता जस्ता विषयमा पनि दुवै देशवीच सहमति बनेको छ । नेपालले कतारमा काम गरेर फर्किएका नेपालीको आर्थिक र सामाजिक पुनर्मिलनमा सहयोग गर्ने प्रस्ताव गरेको छ । नेपालबाट लैजाने कामदारको दक्षता अभिवृद्धि गर्न कतार सरकारले नेपालका सातवटै प्रदेशमा तालिम केन्द्र स्थापना गर्न सहयोग गर्ने बताएको छ । कतारको जनशक्तिको महत्वपूर्ण हिस्सा बनेका नेपाली कामदारको हकअधिकार सुनिश्चित हुँदा त्यसले कतारको श्रम कानूनमा सुधार गर्ने अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबद्धताको परिपालना र दुवै देशको उन्नति र समृद्धिमा योगदान पुर्याउने छ।कतारमा कार्यरत नेपालीहरू दुई देश र त्यहाँका जनताबीचको पुल बनेका छन् । कतारका अमिरको यस पटकको नेपाल भ्रमणलाई नेपालीहरुले कतारको समद्विका लागि गरेको कडा मेहनत, परिश्रम र इमान्दारिताको सम्मानका रूपमा पनि हेरिएको छ ।
क्युभिसी
कतारले नेपाली कामदारलाई सहयोग गर्ने उद्देश्यले कतार भिसा सेन्टर खोलेको छ । भिसा सेन्टरले रोजगारीका लागि कतार जाने नेपाली कामदारको भिसा, स्वास्थ्य परीक्षण र कामदारको औंठा छाप लिइ भिसा सेन्टरमै कामदारले सक्कली करारपत्रमा हस्ताक्षर गर्न पाईका छन् । त्यस्तै कागजात स्क्यानिङ, मेडिकल, बिमा र भिसा प्रोसेसिङका कामहरु गर्ने गरिएको छ। कतारमा हुने ती प्रक्रिया नेपालमै पूरा भएपछि कामदार कतार पुग्नासाथ आफ्नो परिचयपत्र पाउदा उनीहरूलाई सहज भएको छ । मेडिकल, बिमा र अन्य व्यक्तिगत कागजातहरु राम्रोसँग स्क्रिनिङ गरिने भएकोले मेडिकल फेल वा अन्य विभिन्न समस्या भएका व्यक्तिहरु नेपालबाट नै कतार जान पाउने वा नपाउने विषयमा टुंगो लाग्ने हुँदा कतार पुगेर फर्किनुपर्ने समस्या हटेको छ । यसले नेपाली कामदारलाई विगतको तुलनामा ठूलो राहत मिलेको छ ।
कतारमा नेपाली कामदार
आर्थिक वर्ष संख्या
२०७९/८० १३३२६२
२०७८/७९ १८४९२६
२०७७/७८ ५४९१५
२०७६/७७ ८१५६७
२०७५/७६ १६१२१५
२०७४/७५ १८३५४२
२०७३/७४ २०६९५८
२०७२/७३ २०४२४८
Kamalpokhari, Kathmandu
Phone : 01-5326366, 01-5328298
Mobile : 9841293261, 9841206411
Email : madhyanhadaily59@gmail.com
सूचना विभाग दर्ता नं. : 807/074/075
© 2024 मध्यान्ह सर्वाधिकार सुरक्षित | Managed by Bent Ray Technologies